معرفی و شناخت کاج مطبق
کاج مطبق با نام علمی Araucaria heterophylla و نام لاتین nirfolk island pine از خانواده ی آراکرییاسه Araucariaceae یکی دیگر از گلهای آپارتمانی لوکس است که از قیمت بالایی برخوردار هستند . این درختان از راسته ی کاج سانان ( Pinales ) ، رده ی ناژویان ( Pinopsida ) و دسته ی مخروطیان ( Pinophyta و Conifers ) محسوب می شوند . کاج مطبق عمر بالایی دارد و اگر خوب از این درخت مراقبت کنید شاهد زیبایی و طراوت او می شوید . با دانه برفی همراه باشید تا شیوه نگهداری از این گیاه را به شما بیاموزیم .
- دارای برگ های سوزنی با شاخه های مطبق ( طبقه طبقه ) می باشند از این رو نام آن را کاج مطبق گذاشته اند .
- این کاج در خانه و در محیط آپارتمان رشد بسیار کندی دارد و تا ارتفاع ۱ الی ۱/۵ متر تجاوز نمی کند ( در سال تنها ۱ طبقه و یا حداکثر ۲ طبقه بر طبقات خود می افزاید ) .
- در حالی که در محیط طبیعی می توانند به ۲۵ متر هم می برسند .
- خاستگاه اصلی این گیاهان در جزیره ی نور فک در استرالیا می باشد .
- نام دیگر این گیاه در زیان فارسی کپیناژ است .
- کاج مطبق جز گیاهان همیشه سبز محسوب می شود .
شرایط نگهداری از کاج مطبق
نور مورد نیاز :
- نوری که به کاج مطبق می تابد باید کافی باشد تا نیاز این گیاه را تامین کند .
- در فصل تابستان از تابش نور مستقیم به گیاه خود جلوگیری کنید .
- این گیاه را در محیطی سایه روشن و حتی سایه هم می توان نگهداری کرد .
برای اینکه نور به تمام قسمت های گیاه برسد ، هر۲۰ روز یک بار آن را به طرف نور بچرخانید ، اگر این کار را نکنید گیاه شکل طبیعی خود را از دست داده و به طرف نور خم خواهد شد . به طور کلی کاج مطبق را در نزدیک پنجره جنوبی با نوری ملایم و فیلتر شده می توان نگهداری کرد . البته کاج های مطبقی که در مناطق طبیعی خود در زمین روییده اند ، می توانند آفتاب مستقیم را نیز تحمل کنند . این امر در مورد گیاهان پرورش یافته در گلخانه و آپارتمان صدق نمی کند .
آبیاری مورد نیاز :
- این درخت به آبیاری نسبتا زیادی احتیاج دارد .
- سعی کنید خاک گلدان در بین دو آبیاری خشک نشود و خاک رطوبت سطحی خود را حفظ کند .
- اما مرطوب بودن به معنای همیشگی خیس و غرقابی شدن خاک نیست .
- هفته ای ۱ الی ۲ مرتبه در فصول گرم آن را آبیاری نمایید .
- آبیاری در فصل زمستان را به هر ۷ الی ۱۰ روز یک مرتبه کاهش دهید .
- حدالامکان از آب سبک و بدون املاح استفاده کنید .
- ضمن اینکه می توانید غبار پاشی روی برگ ها را به صورت روزانه در فصل بهار و تابستان و هفته ای یک مرتبه در زمستان برای تامین رطوبت ، انجام دهید .
- آبیاری بیش از حد باعث زرد شدن و ریزش برگ ها می شود .
- آبیاری کم و خشکی کشیدن گیاه هم باعث سوختگی و خشکی برگ ها خواهد شد .
خاک مورد نیاز :
سعی کنید خاکی که برای این درخت استفاده می کنید خاکی سبک باشد . خاک این گیاه باید همانند خاک گل کریپتانتوس ، گل شفلرا ، گل حسن یوسف و … دارای زهکش مناسب باشد . می توانید از مخلوط ماسه + کمپوست یا ۱ قسمت ماسه + ۱ قسمت خاکبرگ + ۱ قسمت کمپوست هم می توان استفاد کنید .
دمای مورد نیاز :
- البته این گیاه با دمای محیط خانه نیز سازگاری دارد .
- این گیاه به گرما و سرمای زیاد واکنش نشان داده و مقاومت آن کم است .
- حداقل درجه ی قابل تحمل این گیاهان در زمستان ۵ درجه و حداکثر ۱۵ درجه ی سانتی گراد در تابستان می باشد .
کود مناسب برای کاج مطبق
در صورت نیاز می توانید از کود کریستالون سبز ، کرستالون قرمز ، کود کامل گرین ، آزالیا و یا ۲۰ – ۲۰ ۲۰ در فصل رشد یعنی بهار و تابستان هر ۱۰ الی ۱۴ روز یک مرتبه استفاده کنید . به این شکل که نصف غلظت گفته شده را در یک لیتر آب حل کرده و نصف آن را به صورت آبیاری به گیاه داده و مقداری از آن را به صورت اسپری بر روی برگ ها بپاشید . در فصل زمستان بهتر است کوددهی را قطع کرده و در صورت نیاز به ماهی یک بار کاهش دهید .
هرس کاج مطبق
- کاج مطبق درختچه ای است که نیازی به هرس خاصی ندارد .
- می توانید شاخه های زرد و خشکیده را با قیچی از انتها جدا کنید .
- برای اینکه محل بریده شده مکان خوبی برای رشد قارچ ها و آفات نشود ، بهتر است محل بریده شده را وازلین بمالید .
تمیز نمودن برگ ها
برای تمیز کردن برگ ها به هیچ عنوان از اسپری های براق کننده و پاک کننده ی شیمیایی استفاده نکنید چراکه باعث ایجاد نقاط قهوه ای ریز در روی برگ ها می شود . همان اسپری آب بر روی برگ ها می تواند آن ها را از گرد و غبار پاک کند .
بهترین زمان تعویض گلدان کاج مطبق
- بهترین زمان برای تعویض گلدان کاج مطبق در بهار و تابستان می باشد .
- تازمانی که گیاه شما از یک متر بیشتر رشد نکرده است نیازی به تعویض هرساله ی گلدان ندارید .
- پس از رسیدن به ۱ متر باید هر ساله گلدان گیاه را به یک سایز بزرگتر است گلدان قبلی انتقال دهید .
- اگر نمی خواهید گلدان آن را تعویض کنید ، بهتر است هر سال خاک رویی گلدان را برداشته و با خاک کمپوست جدید پر کنید .
- اگر گیاه را بیش از حد آبیاری کنید گیاه وارد شک شده و رشد نمی کند در این هنگام می توانید گلدان را برای تشویق رشد گیاه خود تعویض نمایید .
تکثیر کاج مطبق
این گیاه به دو روش تکثیر می شود .
کاشت بذر ( روش جنسی ) :
- کاشت بذر مستلزم ، وقت ، انرژی و وسایل لازم می باشد .
- نکته ای که در کاشت بذر این گیاهان وجود دارد این است که پایه هایی که از طریق بذر به دست می آیند دارای طبقات نامنظم می باشند .
- اما با این وجود به کاشت آن می پردازیم .
- از بذرهای تازه از تجارت تخصصی استفاده نمایید .
- فصل بهار تا اوایل تابستان را برای کاشت بذر انتخاب کنید .
- وسایل لازم چون بذر ، سینی کاشت یا ظروف کم عمق و خاک بستر ( کمپوست مخصوص بذر ) را تهیه کنید .
- ابتدا کمپوست مخصوص بذر را در سینی یا ظروف کم عمق ریخته و سپس بذرها را به صورت تکی یا پراکنده در عمق کم ظروف بکارید .
- بهتر است خاک بستر کمی مرطوب باشد .
- برای حفظ رطوبت ، از یک نایلون شفاف استفاده کنید و هر از چند گاهی آن را بردارید تا از یجاد رطوبت بیش از حد جلوگیری شود . البته می توان بجای این کار در نایلون چند سوراخ جهت تهویه ایجاد کنید .
- بذرها را در مکانی با نور مناسب و غیر مستقیم در دمایی ۱۸ الی ۲۰ درجه نگهداری کنید .
- بذرها پس از ۱ الی۲ ماه جوانه خواهند زد .
- زمانی که بذر ها جوانه زدند و به بلندی ۵ الی ۷ سانتی متر رسیدند ، نشاء را بیرون آورده و هر کدام را در گلدان مجزا حاوی کمپوست گلدانی + پیت ماس بکارید .
قلمه گیری ( روش غیر جنسی ) :
- گیاهانی که از طریق قلمه ی ساقه تکثیر می شوند کاملا منظم رشد می کنند .
- این عمل را در اواخر فصل زمستان و اوایل فصل بهار انجام دهید .
- ساقه ای به طول ۱۵ الی ۲۰ سانتی متر از گیاه مادر جدا کنید .
- برگ های قسمت پایین را تا جایی که در خاک قرار می گیرد جدا کنید .
- انتهای قلمه را به هورمون های ریشه زایی آغشته کنید .
- بستر مناسبی از خاک هایی چون ماسه + پیت ماس تهیه کرده و قلمه ها را در عمق مناسب بکارید .
- قلمه ها را در محیطی سایه روشن با دمایی ۱۸ الی ۲۰ درجه نگهداری کنید .
- برای ایجاد رطوبت برای قلمه ها ، می توانید روی آن ها را با یک نایلون دارای تهویه بپوشانید .
- یک روز در میان قلمه ها را آبیاری کنید تا عمل ریشه زایی انجام گیرد .
- ریشه دهی باید ظرف ۲ تا ۳ ماه طول بکشد .
مشکلاتی که ممکن است برای کاج مطبق رخ دهد
علت خم شدن برگ های کاج مطبق چیست ؟
- نور کم محیط و سرمای بیش از حد باعث این مشکل خواهد شد .
- این گیاهان برای رشد خود به مکانی روشن و نوری فیلتر شده و غیر مستقیم نیاز خواهد داشت .
- حداقل دمایی که این گیاه می تواند تحمل کند ۵ درجه سانتی گراد است .
- بنابراین گیاه را در محیطی با دمای ۱۵ درجه سانتی گراد نگهداری کنید .
علت خشک شدن نوک برگ های کاج مطبق چیست ؟
دلایل متعددی باعث ایجاد این مشکل می شوند که عبارتند از :
- گرمای بیش از حد
- رطوبت کم محیط
- نور زیاد و مستقیم
- آبیاری کم و زیاد
- هوای گرم و خشک
دلایل آن را جست و جو کرده و نسبت به آن اقدام کنید .
علت زرد و قهوه ای شدن و ریزش برگ گیاه چیست ؟
- هوایی که گیاه در آن قرار دارد بسیار گرم و خشک است .
- گیاه را به مکانی با اکسیژن مناسب و دارای تهویه انتقال داده و بلافاصله آبیاری و غبار پاشی ( از آب جوشیده ی سرد شده برای آبیاری و غبارپاشی استفاده فرمایید) کنید .
- کمبود مواد غذایی الخصوص آهن نیز می تواند عامل دیگری باشد .
- از کود های مخصوص گل و گیاهان آپارتمانی و کود آهن برای رفع آن استفاده کنید .
- البته قارچ ها هم می توانند عامل دیگر آن باشند . برای رفع آن می توان از قارچ کش مانکوزب استفاده نمود .
علت زرد شدن برگ ها از پایین و ریزش آن ها چیست ؟
دلایل متعددی باعث ایجاد این مشکل می شوند که عبارتند از :
- آبیاری زیاد و بیش از اندازه
- نور کم محیط
- جابه جایی های مکرر گلدان
- تعویض نادرست گلدان و خاک گلدان
دلایل آن را جست و جو کرده و نسبت به آن اقدام کنید .
علت ریزش برگ های سبز چیست ؟
- علت اصلی این مشکل آبیاری بیش از اندازه می باشد .
- آبیاری را متوقف کنید .
- هر گاه سطح خاک در بین دو آبیاری کمی مرطوب بود ، می توانید اقدام به آبیاری کنید .
علت خشک شدن برگهای کاج مطبق از پایین چیست ؟
عوامل متعددی می تواند این مشکل را به وجود بیاورد مه عبارتند از :
- پیر شدن گیاه
- کمبود نور
- درجه ی حرارت و نبود رطوبت کافی
- با پیر شدن گیاه برگ های قسمت پایین خشک شده و ریخته می شود .
- در این صورت نگران نباشید این یک امر طبیعی در میان همه ی گیاهان است .
اگر محیطی که گیاه در آن قرار دارد از نور مناسبی برخوردار نباشد می تواند عامل دیگری درخشک شدن برگ ها ازقسمت پایین باشد . در این صورت باید گیاه را به مکان پرنور تر انتقال دهید . برای این گیاهان مکانی مناسب با اکسیژن ، تهویه و دمایی ۱۵ الی ۱۸ درجه فراهم کنید . برای ایجاد رطوبت از جزیره و یا غبارپاشی روی برگ ها استفاده نمایید .
علت متوقف شدن رشد کاج مطبق چیست ؟
- علت اصلی این مشکل در هم تنیدگی ریشه ها و فضای کم برای رشد آن هاست می باشد .
- در این زمان گلدان را به سایز بزرگتر از گلدان قبلی انتقال دهید .
علت ایجاد زخم های پنبه ای شکل و سفید در مرکز و زیر برگ ها چیست ؟
- شپشک های آرد آلود باعث ایجاد این مشکل می شوند .
- در این صورت برای نابودی آن ها از سم هایی نظیر کونفیدور ، مالاتیون هر ۱۴ روز یک مرتبه طبق دستور نوشته شده استفاده کنید و یا با پنبه آغشته به محلول سم روی شاخه های آفت زده بمالید .
علت پیدایش حشرات سبز روی برگ ها و چسبناک شدن آن ها چیست ؟
- این درخت زیبا ممکن است توسط شته ها مورد حمله قرار گیرد .
- از سم های دیازینون برای کنترل شته ها استفاده کنید .
- هر ۱۴ روز یکبار طبق دستور نوشته شده روی جلد سمپاشی نمایید تا علایم برطرف شوند .
برگ ها رنگ پریده و متمایل به سفید شده اند ؟
- گیاه در معرض نور مستقیم خورشید( الخصوص از پشت شیشه ) قرار گرفته است .
- کاج مطبق را در محیطی سایه روشن و با نوری فیلتر شده قرار دهید .
علت باریک و علفی شدن شاخه ها چیست ؟
- خاکی که گیاه در آن قرار دارد عاری از مواد غذایی برای رشد و پر پشت شدن شاخه هاست .
- در این صورت باید از تغذیه مصنوعی استفاده کرده و هر ۱۴ روز یکبار از کود های کامل مثل سه بیست استفاده کنید .
علت خم شدن شاخه ها به طرف پایین چیست ؟
- علت اصلی این مشکل هوای خیلی سرد است .
- گلدان گیاه را به مکان گرم انتقال دهید .
برای از بین رفتن کرم های داخل خاک چه اقدامی لازم است ؟
- می توانید همه ی خاک گلدان را تعویض کنید یاب رای از بین رفتن کرم ها از سم دیازینون استفاده کنید .
- ۳ گرم از سم را در یک لیتر آب حل کرده و به صورت آبیاری پای گیاه بریزید .
- این عمل را هفته ای یک مرتبه تا برطرف شدن علائم انجام دهید .
نکته :
- آقاتی چون تریپس هم می تواند برای این گیاهان مشکل ساز باشد .
- برای خواندن اطلاعات بیشتر لطفا صفحه ی درخت پرتقال بخش تریپس را مطالعه فرمایید .
از کاج مطبق برای جشن کریسمس هم می توان استفاده نمود .
